Skabiyez (Uyuz)

Uyuz (Skabies, gal) sarcoptes scabiei adında bir parazitin etken olduğu oldukça bulaşıcı ve kaşıntılı bir hastalıktır.

Uyuz her yaştan insanda görülebilse de genç erişkinlerde daha çok görülür. İnsandan insana yakın temasla geçer ancak el sıkışma gibi kısa süreli temaslarla kolay kolay bulaşmaz. Kötü hijyen koşullarında yaşayanlarda daha çok görülür. Hastalar semptomun görülmediği dönemde de bulaştırıcıdır.

Uyuzda kuluçka devresinden bahsetmek doğru olmazsa da ilk gelen uyuz etkeninin çoğalarak uyuz belirtilerini göstermesi için birkaç hafta geçmesi gerekebilir.

Uyuz etkeni, deri içinde tünel açarak ilerler. Bu tüneller dışarıdan bakıldığında zikzaklı çizgiler halinde görülür. Tünelin içindeki parazit, bilhassa geceleri ve sıcakta hareket eder ve bu sırada şiddetli bir kaşıntıya yol açar. Kaşınan yerler kanayıp kabuklanabilir hatta iltihaplanabilir.

Uyuz yetişkinlerde; el parmak arasında, bilekte, dirsekte, koltukaltı çukuru ön yüzünde, belde kemer bölgesinde, kalçada, dizlerde, meme ucunda, genital bölgede yerleşir. Çocuklarda avuç içi, ayak tabanı, kulak ve yüzde de yerleşebilir. Uyuz tedavi edilmezse hem hastanın şikayetleri artarak devam eder hem de hastalık hastadan sağlam kişilere bulaşmaya devam eder.

Tedavide permetrin, Wilkinson pomad gibi sürme tedaviler yanında kaşıntının azaltılmasına yönelik hap, şurup vb kullanılabilir.